na podstawie słownika
  • oinochoe
    7.01.2005
    7.01.2005
    Witam.
    Problemem jest oinochoe. W większości wydawnictw (w tym PWN) zapisujemy tak właśnie to słowo, jednakże u Podrackiego (Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny) mamy już: ojnoche. Czym się kierują redaktorzy słowników w wyborze takiej bądź innej pisowni – pomijając już intencje konkretnych osób czy wydawnictw?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • olej w głowie
    19.03.2014
    19.03.2014
    Szanowna Poradnio,
    skąd wzięło się wyrażenie mieć olej w głowie?
  • o wujostwu i stryjostwu
    4.04.2005
    4.04.2005
    Witam!
    SJP W. Doroszewskiego podaje końcówkę miejscownika -stwie dla rzeczowników ‘wujostwo’ i ‘stryjostwo’, zaś np. dla rzeczownika ‘ambasadorostwo’: -stwu. Wszelkie aktualne słowniki języka polskiego nie zawierają takich rozbieżności fleksyjnych i wszystkie nazwy małżeństw zakończone na -stwo przyjmują tam w miejscowniku liczby pojedynczej końcówkę -stwu. Czyżby u Doroszewskiego były błędy, czy jedynie jakieś archaiczne formy fleksyjne?
    Dziękuję.
  • pełne czy skrócone nazwy instytucji?
    12.02.2007
    12.02.2007
    Szanowni Państwo,
    chciałbym powrócić do nazw instytucji. Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy mamy nazwę Instytut im. prof. med. Jana Kowalskiego. Czy dopuszczalny jest w korespondencji, logo czy też stopce adresowej zapis opuszczający którąkolwiek część tej nazwy? Czy można też zapisać tylko z pierwszą literą imienia, tzn. Instytut im. prof. med. J. Kowalskiego? Zapis ten wydaje się dziwny, chociaż Słownik poprawnej polszczyzny [pod red. W. Doroszewskiego – Red.] podaje przykład w haśle imię –: „imienia M. Konopnickiej”.
  • Pochodzenie nazwy miejscowej Dusowce
    25.10.2018
    25.10.2018
    Proszę o znalezienie pochodzenia nazwy miejscowości (dziś to Niziny) Dusowce pow. Przemyśl. Czy może pochodzić od nazwiska właściciela ziemi biskupa grekokatolickiego lub książąt ruskich?
  • Pochodzenie nazwy rzeki Kacza w Gdyni

    23.12.2020
    23.12.2020

    Proszę o pomoc w sprawie ustalenia etymologii nazwy rzeki Kacza w Gdyni. Rzeka pod tą nazwą wzmiankowana jest już w 1236 roku jako Cacza i Kacza. Raczej nie może chodzić tu o kaczkę, gdyż to słowo pojawiło się dopiero w XIV wieku. Prawdopodobnie jest to nazwa swojska – ludowa. Czy może nawiązywać do imienia Katarzyna lub czasownika kakać? Dziękuję za wszelkie wskazówki.


    Pozdrawiam

    Anna Purtkowska

  • podkoszulek i podkoszulka
    25.10.2002
    25.10.2002
    Która forma mianownika l.p. jest poprawna: podkoszulek czy podkoszulka? Jestem za podkoszulką (pochodzi od koszulki), a słowa koszulek (M.l.p.) nie ma. Bardzo proszę Pana o odpowiedź.
  • ponadtrzyipółkrotny
    21.12.2001
    21.12.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    Wiemy na podstawie słowników, że należy pisać słowo ponadtysiącletni łącznie. A co należałoby zrobić w następujących przypadkach?
    … nastąpił ponad trzykrotny wzrost
    … zwiększył się ponad trzykrotnie
    … zwiększył się ponad trzyipółkrotnie
    … nastąpił ponad trzyipółkrotny wzrost
  • Pożyczać, nie pożyczać?
    13.01.2015
    13.01.2015
    Szanowni Państwo,
    moje pytanie dotyczy zapożyczeń z języka angielskiego. Czy poprawne jest zapożyczanie wyrazów takich, jak: copywriter, freelancer itp.? Wiem, że utrwaliły się one w polszczyźnie i weszły do słowników, ale mimo wszystko nie zostały spolszczone, ich wymowa jest obca. Czy z punktu widzenia językoznawców takie pożyczki są poprawne? Przecież np. copywriter nie kojarzy się nawet z żadnym polskim słowem, podobnie bloger, chociaż w ostatnim wypadku polska jest chociaż wymowa.
  • preskryptywizm i deskryptywizm
    4.01.2015
    4.01.2015
    Szanowni Państwo!
    Jakie są Państwa poglądy na cały konflikt preskryptywistów i deskryptywistów? Zauważyłem, że większość językoznawców przychyla się do deskryptywizmu, natomiast zdecydowana większość filologów upiera się przy preskryptywizmie (chociaż wolałbym napisać: preskryptywiźmie!). Z jednej strony poradnia językowa to urzeczywistniony puryzm, z drugiej strony odczuwam Państwa miłość do młodych tworów języka. I bardzo proszę usunąć limit znaków, nie umiem się wysłowić!
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego